Gẫm Đàng Thánh Giá Miền Nam
Tiền kinh:
A rất Thánh Giá, chúng con kính thờ neo thần vững vàng, chúng con trông cậy một Thánh Giá vô cùng phép tắc. Lòng chúng con yêu mến tin thành, đều nhờ sự thương khó Chúa con. Lòng cung kính sấp mình khẩn nguyện: nguời nhân đức ban ơn thêm sức; kẻ tội khiên cải dữ về lành. Lạy Đức Chúa Giêsu là Chúa chuộc tội rất đáng kính mến, nay chúng con sấp mình xuống dưới chân Chúa, mà xin lòng lân mẫn Chúa đoái thương chúng con, cùng các đẳng linh hồn nơi luyện ngục, hầu cho chúng con cùng các đẳng linh hồn đặng nhờ những phép đại xá cùng ân xá Hội Thánh đã ban.
Chúng con đến mà suy gẫm những sự thương khó Chúa, xin Chúa ban ơn cho chúng con đặng hưởng nhờ những công nghiệp vô cùng Chúa cứu thế. Lại chúng con bước vào Đàng Thánh Giá là nơi đầy dẫy sự khốn khó xót xa đắng cay, xin Chúa xuống ơn cho chúng con đặng lo buồn đau đớn, và dốc lòng từ này về sau chịu mọi sự khốn khó sỉ nhục đời này, chẳng những là bằng lòng mà lại vui lòng nữa.
Chúng con kính lạy rất thánh Đức Bà Maria là Mẹ rất khoan nhân, là Thầy đã dạy chúng con trước hết cách đi Đàng Thánh Giá, xin Mẹ nhân từ bào chữa chúng con trước mặt Đức Chúa Trời, hầu Chúa nhậm lấy lòng ăn năn đau đớn, khi chúng con bước đi muời bốn chặng đàng thánh giá, mà phạt tạ Chúa, cùng bổ thường các tội lỗi thiên hạ hằng phạm mất lòng Chúa.
Đầu mỗi chặng:
Khải: Chúng con kính lạy và ngợi khen Đức Chúa Giêsu Kitô
Ứng: Vì Chúa đã dùng rất Thánh Giá mà chuộc tội cho thiên hạ.
Kết mỗi chặng:
Khải: Lạy Chúa xin thương xót chúng con.
Ứng: Xin Chúa thương xót chúng con.
Khải: Xin vì lòng thương xót Chúa cho linh hồn các kẻ tin, đặng nghỉ ngơi ở chốn bình an.
Ứng: Amen.
Giữa các chặng:
Lạy rất thánh Đức Mẹ xin giúp chúng con cho đặng in dấu thánh Chúa con ghi tạc vào lòng con khắn khắn.
Chặng thứ nhất
Đức Chúa Giêsu chịu xử án
Gẫm: Ai ngờ Chúa tôi vô tội, mà cam lòng chịu nhịn nhục chịu xử án tử hình ức hiếp làm sao? Thật là bởi tình thương tôi, nên muốn cam lòng chịu thể ấy.
Lạy Chúa, tôi là kẻ có tội đáng tử hình mới phải, nhưng sao Chúa tôi lại chịu chết thế vì tôi làm vậy? Ôi ôi! Vậy từ này về sau, tôi quyết lòng dầu sống chết thì đền ơn Chúa đã thương tôi dường ấy.• •
Chặng thứ hai
Đức Chúa Giêsu xê vai lại mà vác lấy Thánh Giá
Gẫm: Chúa cực thái quá là dường nào! Trên đầu thì đầy những gai, cả và mình thì nứt nở xể xài, mà quân dữ còn bắt Người vác một cây nặng lắm; Chúa cúi lưng xê vai lại vác lấy. Liền xuống phải khoanh gai trên đầu, thì càng thêm nhức đau quá đỗi, song cũng gượng bước đi tùy sức.
Ôi! Đấng rất thánh còn cúi lưng vác nặng nề làm vậy, thay vì tôi là đứa gian ngược đầy dẫy tội tình độc ác ngàn trùng, mà tôi còn dám làm tội nữa sao? Thôi thôi, lạy Chúa, tôi dốc lòng không dám nữa, mà lại quyết chí hằng ngày vác Thánh Giá theo chân Chúa tôi mà chớ. • •
Chặng thứ ba
Đức Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ nhất.
Gẫm: Một đêm đến sáng chẳng đặng nghỉ an, lại chịu đánh đòn máu chảy xuống ròng ròng, nên sức đã hao mòn và cây Thánh Giá nặng lắm, vác đi không rời, thì ngã xuống đất; Thánh Giá đè lên mình Người thì càng trầy các vết tích ra hơn, và xán lên đầu, thì gai càng thấu vào sâu lắm, mà quân dữ chẳng hề ai thương một chút, mà lại mắng nhiếc nói lời lộng ngôn khinh mạn, thẹn thùng quá tệ, cùng giày đạp kéo lôi giục dậy đi cho chóng.
Lạy Chúa, bởi tội tôi làm cho Chúa phải thân tức tưởi thể ấy! Tội ôi! Từ này về sau ai còn tiếc mày làm chi nữa, mà chẳng dứt bỏ mày cho xa, mà yêu mến Chúa tôi đã chịu gian nan mà cứu chuộc linh hồn tôi dường ấy!• •
Chặng thứ bốn
Đức Chúa Giêsu gặp Đức Mẹ
Gẫm: Khi Đức Chúa Giêsu gặp Mẹ rất mến thương, Mẹ thấy Con rất yêu dấu, thì cả và hai chua xót cực trong lòng nói làm sao cho xiết! Thấy hình oan ác; đầu đội những gai, vai thì vác nặng, mình thì nứt nở xể xài thâm bầm loạn bì, không nơi nào hở. Không còn hình tượng người ta nữa. Quân gia nghiêm giữ, hăm hở hằm hằm, dân theo đầy lũ trêu báng nhuốc nha; khi ấy lòng Đức Mẹ chua xót hải hà ai hầu kể đặng? Khác nào lưỡi gươm thâu vào lòng ruột, cũng bởi tội tôi gầy nên thể ấy.
Cúi xin Đức Mẹ cầu nguyện cho tôi đặng lòng thống hối gớm ghiếc tội khiên, là cội rễ căn nguyên làm cho Chúa tôi và Đức Mẹ ghe đàng khốn cực.• •
Chặng thứ năm
Quân dữ bắt ép ông Xi-mong vác đỡ Thánh Giá với Chúa
Gẫm: Ý nhiệm Đức Chúa Giêsu để cho Xi-mong vác đỡ Thánh Giá với Người, là bài gẫm dạy tôi phải hiệp các sự khốn khó bổn phận tôi làm một cùng sự thương khó Chúa, và cam lòng nhịn nhục sự cực Người đã định cho tôi chịu; ấy là vác Thánh Giá làm một với Người.
Lạy Chúa, Chúa đã vác phần nặng, mà để phần nhẹ cho tôi, thì từ này về sau còn lẽ gì mà tôi dám phàn nàn tránh trút, mà chẳng muốn chịu những sự khốn khó đời này sao?• •
Chặng thứ sáu
Bà thánh Vêrônica lau mặt Chúa.
Gẫm: Ý người nữ nhân đức ấy theo Chúa giữa chốn tử hình, mà chẳng kiêng sợ đoàn lũ quân lính dữ dằn, khi thấy Chúa đầy những máu mồ hôi bụi lấm, thì xông tới mà lau mặt Người. Chúa xem lòng bà ấy chí thiết tâm tình, Người liền in mặt vào khăn bà ấy, mà trả ơn hậu đãi, để dấu muôn đời. Tôi sấp mặt xuống cùng xấu hổ quá lẽ: biết bao nhiêu lần tôi đã kiêng nể người ta, mà bỏ chính việc đứng bậc tôi! Thật tôi đã nên người gian ngược rất đáng thẹn thùng trước mặt bà thánh Vêrônica.
Lạy Chúa, xin Chúa thứ tha muôn vàn tội lỗi tôi.• •
Chặng thứ bảy
Đức Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ hai.
Gẫm: Chúa một lâu một mỏn sức, và nhọc và mệt quá cùng xẩm mắt, nên cúi đầu xuống đất; nhưng mà quân dữ dằn ấy chẳng chút tình thương, một nhiếc mắng cùng lấy chân giày đạp giục dậy cho mau, kéo lôi dằn vật tất bạc quá đỗi.
Lạy Chúa, bởi vì Chúa gánh hết tội lỗi tôi, nên ghe phen Chúa ngã xuống đất cực khổ làm vậy! Lạy Chúa, tôi quyết lòng chừa cải và giữ nghĩa cùng Chúa cho trọn.• •
Chặng thứ tám
Đức Chúa Giêsu an ủi những người phụ nữ thành Giêrusalem đi theo Người.
Gẫm: Chúa thấy những người nhân đức thành Giêrusalem đi theo Người, và than van kêu khóc, thì Người đoái lại mà phán rằng: Ớ con thành Giêrusalem, chớ khóc thương Ta làm chi; hãy khóc thương bây, và con cháu bây mà chớ. Ấy Chúa dạy tôi cho biết; nếu tôi chẳng khóc tội tôi, là cội rễ Chúa tôi chịu cực, một khóc Chúa bề ngoài mà thôi, thì Chúa chẳng sá kể.
Vậy lạy Chúa, xin hãy lấy lượng bao dung nhơn thứ, mà ban ơn cho tôi đặng lòng thống hối tiền khiên cho thật.• •
Chặng thứ chín
Đức Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ ba.
Gẫm: Khi Chúa vác Thánh Giá gần đến nơi tử địa: phần thì vác nặng đã xa, phần thì đường đi dốc dác sức hơi đã mỏn, máu rơi rải rác rưới khắp đồii nơi, phần thì thấy chỗ pháp trường phải chịu, phần thì thấy muôn vàn tội dữ thế gian, cùng những tội riêng mọi người hằng phạm, phần thì biết nhiều người bội ngãi, vong ân cứu chuộc, nên quá cực tâm thần mà gượng không lại, bèn giụi đầu xuống đất. Thương ôi! Chua xót phiền muộn toan tân, Chúa ngã xuống ba lần, bởi khắp cả và tội muôn dân, một mình Chúa tôi phải gánh!
Lạy Chúa chí từ, đang khi chịu cực lực hải hà, còn nhớ đến tôi và tội tôi thể ấy! Lạy Chúa, xin Chúa ban ơn cho tôi chừa cải bỏ đàng tội lỗi, mà mến Chúa tôi cho đến trọn đời, kẻo uổng công tình Chúa chuộc.• •
Chặng thứ mười
Quân dữ lột áo Đức Chúa Giêsu ra.
Gẫm: Khi đến nơi pháp trường tử địa, thì quân dữ lột áo Đức Chúa Giêsu ra. Khi ấy càng thêm khốn cực thiết tha quá đỗi, vì áo đã dính vào các chỗ thịt nát da trầy; thì máu khô đã khắn và mọi vết tích mọi nơi, nên khi lột chẳng khác nào lột da đau đớn; khốn ôi là khốn !
Chúa tôi rất tốt lành sang trọng phú quí hiển vang. Các từng trời chứa còn không đủ; rày nên thân tủi hổ; chẳng đặng một tấm che mình, chết phải nằm trần treo trên cây Thánh Giá! Thôi thôi! Từ này về sau tôi cởi hết tính nết xấu tôi, và dốc lòng chịu khốn cực gian nan theo gương Chúa chẳng còn than trách nữa.• •
Chặng thứ mười một
Đức Chúa Giêsu chịu đóng đinh chân tay vào Thánh Giá.
Gẫm: Khi quân dữ lột áo đoạn, thì xô Chúa nằm ngửa trên cây Thánh Giá! Thương ôi! Một đống gai nhọn ấy là gối Chúa trời đất, Thánh Giá nhám nhúa ấy là giường Người nằm! Lại nó kéo rán chân tay Người ra, nên các nơi vết tích nứt thịt hở miệng ra, gân cốt thì lồi ra. Sau nữa, nó lấy búa sắt và đóng đinh chân tay nhằm nơi huyết mạch máu liền tuôn ra cuộn cuộn.
Lạy Chúa, Chúa chịu dường ấy vì lòng thương yêu tôi, cùng vì tội lỗi tôi. Vậy từ này về sau tôi dốc lòng từ bỏ mọi sự vui vẻ thế gian, mà đóng đinh tính xác thịt vào Thánh Giá làm một cùng Chúa tôi. Chớ chi nước mắt tôi chảy ra ròng ròng mà báo nghĩa Chúa cho xứng đáng!• •
Chặng thứ mười hai
Đức Chúa Giêsu chịu chết trên cây Thánh Giá.
Gẫm: Chúa đã hoi hóp, nhưng mà quên sự cực mình, mà thương kẻ có tội: Người ngửa mặt lên mà rằng: Xin Đức Chúa Cha tha tội cho nó.
Lạy Chúa xin Chúa thương tôi, vì tôi tội lỗi nhiều. Lạy Chúa mở lòng nhân thứ, mà hứa Thiên Đàng cho người kẻ trộm tỏ lòng ăn năn.
Lạy Chúa, xin Chúa ban ơn cho tôi ăn năn chừa cải, hầu cho tôi đặng lên ở làm một cùng Chúa trên nước Thiên Đàng. Đoạn Chúa trối phú ông thánh Gioan làm con Đức Mẹ. Tôi sấp mình xuống lạy Đức Mẹ, xin thương tôi và chịu lấy tôi làm con Đức Mẹ. Sau hết Người trối phú linh hồn cho Đức Chúa Cha, bèn trút linh hồn mà sinh thì.
Ôi ôi! Lạy Chúa, Chúa đã chịu chết cho tôi đặng sống! Vậy tôi quyết làm tôi Chúa trọn đời.• •
Chặng thứ mười ba
Môn đệ Đức Giêsu hạ xác Người xuống cùng phú cho Đức Mẹ.
Gẫm: Hai môn đệ Chúa đến mà trợ táng, thì bắc thang trèo lên Thánh Giá, tháo đinh ra cùng hạ xác xuống, Đức Mẹ đứng kề Thánh Giá, ngửa mặt giơ tay mà ẵm Con rất yêu dấu. Khi ấy Đức Mẹ đau đớn biết là ngần nào! Máu trết tóc lại, đầu thì đầy những gai, mặt mũi ủ ê xanh xao lấm láp; con mắt thì nhắm lại, miệng lưỡi thì đóng lại, cạnh nương long và chân tay thì xé ra; cả và mình thì thâm bầm sưng súp, đầy dẫy vết tích sứt xể kể chẳng xiết.
Hãy xem đó thì thấy phép công thẳng Chúa là dường nào! Hãy xem đó thì biết tội nặng nề gớm ghiếc là ngần nào! Hãy xem đó thì rõ biết lòng Chúa rất thương yêu là dường nào ! • •
Chặng thứ mười bốn
Táng xác Đức Chúa Giêsu vào huyệt đá mới.
Gẫm: Khi hai môn đệ Đức Chúa Giêsu đã rửa máu nơi mặt Chúa, cùng các nơi vết tích cho sạch đoạn, thì lấy thuốc thơm tho mà xức Người, và lấy vải trắng mà vấn lấy, đoạn đặt vào trong huyệt đá mới làm. Ấy là Người dạy; hễ ai muốn Chúa ngự vào lòng cho đáng, thì phải làm cho lòng sạch và ra mới.
Lạy Chúa, bởi tội tôi đã đáng chết đời đời, mà Chúa đã lấy lòng thương xót mà cứu lấy tôi cho đặng rỗi, cho đến đỗi Chúa đã chịu chết cách cay đắng tất bạt cho cân xứng tội tôi quá dữ, mà phạt tạ cho bằng lòng Đức Chúa Cha. Lại chịu táng xác trong huyệt đá, ấy là dạy tôi phải chôn lấp tội lỗi và tính hư nết xấu, là đừng phạm tội nữa, thì ngày sau mới đặng sống lại sáng láng tốt lành như Chúa tôi sống lại vậy.• •
Hậu kinh
Lạy Đức Chúa Giêsu Kitô, có lẽ nào khi tôi suy gẫm bấy nhiêu sự cực Chúa tôi chịu vì tôi dường ấy, mà tôi chẳng động lòng mến Chúa thì sao? Hay là còn lẽ gì mà tôi yêu tội lỗi đặng nữa, là giống làm khổ não mặt thánh oai nghi Chúa tôi dường ấy? Xin Chúa chớ để tôi buồn bực khô khan vô ích, song hãy làm cho tôi đặng nên con xứng đáng Đức Mẹ mà bắt chước Người, đặng nối gót theo chân Chúa cho đến trên núi Calavariô, là bằng lòng chịu mọi sự khốn khó vì Chúa cho đến chết, cùng cho tôi đặng lòng ăn năn thống hối, và kính mến Chúa cho đến trọn đời. Amen.
Phụ Lục: (Stabat Mater)
(Hát khi di chuyển từ chặng này qua chặng khác)Mẹ đang đứng gần Thánh Giá thảm thuơng
Thấy con treo lên đau đớn khôn luờng
Hai hàng mi ướt tuôn lệ sầu.Lòng Mẹ nát tan chan chứa đau thương
Lưỡi gươm ác hung xuyên thấu tâm hồn
Mẹ còn than khóc ôi buồn sầu.Nhìn lên thấy Mẹ Thiên Chúa Ngôi Hai
Trước kia cao sang vinh phúc tuyệt vời
Nay buồn than vãn không cạn lờiMẹ đang khóc than khóc mãi không ngơi
Thiết tha trông lên ruột nát tơi bời
Con Mẹ bao đớn đau hành hìnhNào ai giữ lệ cho khỏi tuôn rơi
Trông xem Mẹ Đức Chúa Trời
Can trường chịu biết bao phiền sầuNào ai lãng tâm chẳng chút cảm thông
Ngắm dung nhan Mẹ thảm thiết vô cùng
Kêu gào than khóc con dịu hiềnLòng đau xót vì tội lỗi muôn dân
Thấy con Giêsu chịu nỗi cực hình
Muôn lằn roi quất lên mình NgườiMẹ âu yếm nhìn con rất mến yêu
Trút hơi trong cảnh hoang vắng tiêu điều
Linh hồn trao Chúa Cha một lờiMẹ ơi chính Mẹ là suối yêu thương
Ước mong cho con chia nỗi ưu phiền
Mong được than khóc bên mẹ hiềnLòng Mẹ cháy lên kính mến Giêsu
Ước mong tim con yêu Chúa nhân từ
Mong làm cho Chúa nguôi phiền sầu.Cầu xin Nữ Trinh Mẹ Thánh đoái thương
Khắc ghi thương đau của Chúa nhiệm mầu
Nơi lòng con con ước mong nguyện cầuVì tội lỗi con Chúa đã hy sinh
Biết bao đau thương mang hết trên mình
Con nguyện chia bớt bao cực hìnhCùng Mẹ con được cất tiếng thở than
Khóc than Con Mẹ đau đớn muôn vàn
Trọn đời con sống trên trần hoànCầu mong đứng cạnh Thánh Giá yêu thương
Bước theo bên Mẹ tê tái phi thường
Con cùng than khóc chung một lời.
****
