PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG
VÀ VIỆC LOAN BÁO TIN MỪNG CHO GIỚI TRẺ VIỆT NAM
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
nộp cho Phân khoa Thần học
của Học viện thánh Anphongsô
theo yêu cầu hoàn tất
Chương trình Đào tạo Linh mục
Giuse Phạm Hoàng Huynh, M.F.
Sài Gòn, năm 2023
Sinh viên Giuse Phạm Hoàng Huynh, M.F. hoàn tất luận văn này dưới sự hướng dẫn của Cha Giáo sư Phanxicô Xaviê Nguyễn Minh Thiệu, S.D.B.
Cha Giáo sư Phanxicô Xaviê Nguyễn Minh Thiệu, S.D.B.,
DẪN NHẬP
1. Nền
tảng nghiên cứu
Truyền
giáo hay công cuộc loan báo Tin mừng là bản chất của Giáo hội Chúa Kitô[1] dựa trên sứ mạng mà Chúa Cha đã trao phó cho
Con của Ngài là Đức Giêsu Kitô: “Như Chúa Cha đã sai Thầy, Thầy cũng sai anh em”
(Ga 20,21). Vì vậy, qua mỗi thời kỳ lịch sử, chúng ta có thể nói rằng Giáo hội
trong từng thời kỳ lịch sử nhất định sẽ có những phương thức, những kiểu truyền
giáo sao cho phù hợp. Giáo hội có áp dụng những phương thức, những kiểu truyền
giáo thế nào thì Giáo hội cũng sẽ gặt hái được những kết quả của việc truyền
giáo tương ứng. Giáo hội Việt Nam cũng như nhiều Giáo hội địa phương khác không
nằm ngoài định luật này.[2]
Ngày
nay, các phương tiện truyền thông đang có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trên mọi lãnh vực
của cuộc sống. Nó giúp mọi người truyền tải mọi thông tin một cách tiện lợi và
nhanh chóng. Các phương tiện truyền thông còn xóa đi khoảng cách địa lý, giúp mọi
người gần nhau hơn. Đi vào chuyên biệt hơn là đối với các phương tiện truyền
thông Công giáo. Đó là những cách thức mà Giáo hội đã sử dụng các phương tiện
truyền thông cho những vấn đề riêng của Giáo hội.
Tin
mừng đã được loan báo trên đất Việt từ năm 1533. Các bạn trẻ ngày nay, là những
thế hệ theo sau, đã được cha ông truyền đạt, giáo dục đức tin trong suốt 482
năm qua. Là con cháu của 117 vị thánh tử đạo và của hàng chục ngàn người Việt
Nam đã chết vì Đạo, giới trẻ ngày nay có trách nhiệm rất lớn trong việc bảo vệ
và loan báo Tin mừng cho đồng bào mình.[3]
2. Phát
biểu vấn đề
Bài
viết trình bày về các phương tiện truyền thông xã hội và các phương tiện truyền
thông Công giáo. Người viết muốn tìm hiểu về những ảnh hưởng và những tác động
của hai loại hình phương tiện truyền thông này trên xã hội và Giáo Hội.
Sau khi trình bày về hai loại hình phương tiện truyền thông này, người viết muốn tìm
hiểu, có cái nhìn chung và đánh giá những hiệu quả của hai loại hình phương tiện
truyền thông này vào công cuộc loan báo Tin Mừng của Giáo Hội, cụ thể là sứ mạng
loan báo Tin Mừng cho giới trẻ Việt Nam.
3. Ý
nghĩa hoặc tầm quan trọng của việc nghiên cứu
Trong
phạm vi bài viết này, người viết chỉ muốn bàn đến vai trò của các phương tiện
truyền thông Công giáo trong công cuộc loan báo Tin mừng cho giới trẻ ngày nay.
Trước
tiên, bài viết sẽ giúp mọi người tìm hiểu cách khái quát về các phương tiện
truyền thông nói chung, và cũng trình bày sơ lược vai trò của các phương tiện
truyền thông trong công cuộc loan báo Tin mừng.
Bên
cạnh đó, bài viết cùng sẽ đưa ra những khái niệm nhằm tìm hiểu thêm về các
phương tiện truyền thông Công giáo nói riêng, và nêu lên vai trò của các phương
tiện truyền thông Công giáo trong công cuộc
loan báo Tin mừng cách riêng cho giới trẻ ngày nay.
4. Phạm
vi và giới hạn nghiên cứu
Công
cuộc loan báo Tin mừng tại Việt Nam nói chung, cũng như các yếu tố ảnh hưởng
hay tác động đến công cuộc loan báo Tin mừng nói riêng là đề tài đã được rất
nhiều nhà nghiên cứu, các tác giả, những bài viết có giá trị đã nghiên cứu
Với
tính chất là tìm hiểu về các truyền thông Công giáo, bài viết chỉ đề cập đến
vai trò của các phương tiện truyền thông Công giáo trong việc loan báo Tin mừng
cho giới trẻ ngày nay.
5. Xem xét (tóm tắt) các tài liệu chính liên quan
Thượng
Hội đồng Giám mục Châu Á (FABC) tổng hợp các bài viết nhân Đại hội Truyền giáo
được tổ chức vào tháng 10/2006 tại Thái Lan với đề tài “Truyền giáo tại Châu
Á”, đề cập đến tình hình các Giáo hội tại Châu Á và những đường hướng nhằm loan
báo Tin mừng Chúa Kitô cho lục địa rộng lớn này.
Lm.
Nguyễn Hồng Giáo, OFM với bài viết: “Loan báo Tin mừng tại Việt Nam hôm nay” được
đăng trên Tạp chí Chia Sẻ, Số 43, Tháng 09/2004, đề cập về quá trình truyền
giáo tại Việt Nam đi từ việc loan báo Tin mừng, sống chứng tá và phục vụ mọi
người nhờ thần khí Chúa tác động.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội với bài viết: “Loan báo Tin mừng” được đăng trên Tạp chí Hành Trang Truyền Giáo, Số 2, đề cập về tầm quan trọng của việc truyền giáo, đối tượng truyền giáo và những nhân tố quyết định trong công cuộc truyền giáo đối với Giáo hội nói chung và Giáo hội Việt Nam nói riêng.
Lm.
Antôn Nguyễn Ngọc Sơn với bài viết: “Hiệu quả truyền giáo ở Việt Nam trong những
năm gần đây – nghi vấn và giải thích”, đề cập về một vài con số thống kê và
tình trạng truyền giáo của Giáo hội Việt Nam. Bên cạnh đó, cha còn nêu lên thực
trạng sống đạo của những người trẻ cùng với cách thức để giới thiệu, loan báo
Tin mừng của Chúa Kitô cách riêng cho các bạn trẻ.
6. Phương
pháp nghiên cứu
Để
hoàn thành bài viết, người viết chỉ cố gắng tìm hiểu thêm về đề tài, sưu tầm
các tài liệu có liên quan với hy vọng làm rõ hơn nội dung của đề tài. Nhưng do
hoàn cảnh và thời gian không cho phép, người viết chỉ dựa trên sách, tạp
chí và tham khảo các bài viết trên Internet để đúc kết và đưa ra một cái
nhìn cụ thể hơn về vai trò của các phương tiện truyền thông Công giáo trong việc
loan báo Tin mừng cho giới trẻ ngày nay.
7. Định
nghĩa các thuật ngữ
Các “phương tiện truyền thông” xã hội nhắm đến sự thông giao bằng bất cứ phương tiện
nào giữa con người với con người trong xã hội.[4]
“Loan báo Tin Mừng” hay “Truyền giáo” có nghĩa là sai đi. Theo nghĩa rộng, truyền giáo là sứ mệnh
cơ bản của Giáo Hội, tức là loan báo Phúc Âm cho tất cả mọi dân tộc, theo mệnh
lệnh của Chúa Kitô. Và theo nghĩa hẹp, truyền giáo chỉ công việc truyền bá đức
tin Kitô giáo và việc thành lập các giáo đoàn mới nơi các dân tộc hay nhóm người
chưa tin vào Chúa Kitô, làm cho Phúc Âm thấm nhập vào trong nền văn hoá các dân
tộc.[5]
8. Cấu
trúc Luận văn
Cụ
thể, bài viết xin được trình bày theo 4 phần chính:
- Thực
trạng giới trẻ tại Việt Nam ngày nay.
- Ảnh
hưởng của các phương tiện truyền thông trong đời sống xã hội và Giáo Hội.
- Thực
trạng loan báo Tin Mừng tại Giáo Hội Việt Nam ngày nay.
- Ảnh
hưởng của các phương tiện truyền thông Công giáo trong việc loan báo Tin Mừng cho
giới trẻ Việt Nam.
DÀN BÀI CHI TIẾT
DẪN NHẬP
1. Nền tảng nghiên cứu
2. Phát biểu vấn đề
3. Ý nghĩa hoặc tầm quan trọng của việc nghiên
cứu
4. Phạm vi và giới hạn nghiên cứu
5. Xem xét (tóm tắt) các tài liệu chính liên
quan (nếu có)
6. Phương pháp nghiên cứu
7. Định nghĩa các thuật ngữ
8. Cấu trúc Luận văn
CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG GIỚI TRẺ TẠI VIỆT NAM NGÀY NAY
1. Giới trẻ, thách đố của thời đại 6
2. Giới trẻ trong thế giới đô thị hoá
3. Ảnh hưởng của xã hội trên giới trẻ
4. Trách nhiệm của giới trẻ Việt Nam
CHƯƠNG II: ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG
TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI VÀ GIÁO HỘI
1. Tìm hiểu về truyền thông
1.1 Truyền thông là gì
1.2 Ảnh hưởng của truyền thông đối với xã
hội và Giáo Hội
1.2.1 Đối với xã hội
1.2.2 Đối với Giáo Hội
1.3 Ảnh hưởng của truyền thông trong việc
truyền giáo
1.3.1 Yếu tố tích cực
1.3.2 Yếu tố tiêu cực
2. Tìm hiểu về các phương tiện truyền thông xã
hội
2.1 Chủ thể và mục đích của truyền thông
xã hội
2.2 Các phương tiện truyền thông xã hội
2.3 Đối tượng và mục tiêu nhắm đến của
truyền thông xã hội
3. Yếu tố truyền thông trong Kinh Thánh
4. Một chân trời mới trong việc truyền giáo
CHƯƠNG III: THỰC TRẠNG LOAN BÁO TIN MỪNG TẠI GIÁO HỘI VIỆT
NAM NGÀY NAY
1. Phác hoạ một nền linh đạo truyền giáo mới
2. Dấn thân đi tới trong việc truyền giáo
3. Truyền giáo bằng đời sống chứng tá
4. Truyền giáo bằng việc phục vụ con người
CHƯƠNG IV: ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG
CÔNG GIÁO TRONG VIỆC LOAN BÁO TIN MỪNG CHO GIỚI TRẺ VIỆT NAM
1. Ảnh hưởng của nền văn hoá kỹ thuật số trong
đời sống giới trẻ ngày nay
1.1 Đối với giới trẻ nói chung
1.2 Đối với giới trẻ Việt Nam
2. Thực trạng sống đạo của giới trẻ ngày nay
2.1 Tại các nơi trên thế giới
2.2 Tại Việt Nam
3. Tìm hiểu về các phương tiện truyền thông
Công giáo
3.1 Chủ thể và mục đích của truyền thông
Công giáo
3.2 Các phương tiện truyền thông Công giáo
3.3 Đối tượng và mục tiêu nhắm đến của
truyền thông Công giáo
4. Ảnh hưởng của các phương tiện truyền thông
Công giáo trong việc loan báo Tin Mừng cho giới trẻ Việt Nam
KẾT LUẬN
THƯ MỤC
1. Sách [theo thứ tự alphabet]
Claudia, Mast. Truyền thông đại chúng những kiến thức cơ bản. Trần Hậu Thái chuyển ngữ. Hà Nội: NXB. Thông Tấn, 2003.
Eilers Josef, Franz. Truyền thông trong mục vụ và truyền giáo, Nhập môn về truyền thông trong mục vụ và truyền giáo. Manila: NXB. Logos/Divine Word Publications, Inc. 2004.
Eilers Josef, Franz. Truyền thông xã hội, Đào luyện truyền thông xã hội trong thừa tác vụ linh mục, cuốn 2. Hội đồng Giám mục Việt Nam, Uỷ ban Truyền thông Xã hội chuyển ngữ. 2002.
Huỳnh Văn Tòng. Truyền thông đại chúng nhập môn. Tp. HCM: Đại học Mở Bán Công, 1993.
Karotemprel, Sebastian. “Bước theo Đức Kitô trên đường sứ mệnh, Truyền giáo học cơ bản.” Lưu hành nội bộ.
Nguyễn Ngọc Sơn. “Hiệu quả truyền giáo ở Việt Nam trong những năm gần đây. Nghi vấn và giải thích.” Tài liệu tham khảo.
Nguyễn Thành Thống. Truyền thông kỹ năng và phương tiện. Tp. HCM: NXB. Trẻ, 1996.
2. Bài viết trong các tạp
chí chuyên ngành [theo thứ tự alphabet]
Đinh Văn Thắng. “Các phương tiện truyền thông trong sứ vụ loan báo Tin Mừng.” Chứng Nhân 25 (2012): 76-85.
Nguyễn Hồng Giáo. “Loan báo tin mừng tại Việt Nam hôm nay.” Chia sẻ 43 (2004): 100-119.
Nguyễn Văn Nội. “Loan báo Tin Mừng. Hưởng ứng thư mục vụ 2003 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.” Hành trang truyền giáo 2 (2004): 9.
3. Từ điển [theo thứ tự alphabet]
Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, Uỷ Ban Giáo lý Đức Tin, “Truyền giáo,” trong Từ điển Công giáo, 500 mục từ (Hà Nội: NXB. Tôn Giáo, 2011), 363.
Nguyễn Đình Diễn, “Communication,” trong Từ điển Công giáo Anh – Việt (Đồng Nai: NXB. Đồng Nai, 2014), 420.
4. Những tài liệu khác [theo thứ tự alphabet]
Eilers Josef, Franz. “Truyền giáo trong truyền thông xã hội. Những thách đố cho Giáo Hội tại Á Châu.” Truy cập ngày 25-09-2022, http://giaophanthaibinh.org/truyen-giao-trong-truyen-thong-xa-hoi-%E2%80%93-nhung-thach-do-cho-giao-hoi-tai-a-chau.html.
Mendes, Gildasio. “Giáo dục và Loan báo Tin mừng ngày hôm nay trong Môi trường Kỹ thuật số. Cùng với người trẻ hướng tới tương lai.” Truy cập ngày 25-09-2022, https://sdb.vn/giao-duc-va-loan-bao-tin-mung-ngay-hom-nay-trong-moi-truong-ky-thuat-so-cung-voi-nguoi-tre-huong-toi-tuong-lai/
Nguyễn Hoà. “Mạng Internet. Vùng đất của sứ vụ truyền giáo.” Truy cập ngày 25-09-2022, https://baochiaselts.blogspot.com/2020/01/mang-internet-vung-at-cua-su-vu-truyen.html.
Nguyễn Quốc Tuấn. “Truyền thông xã hội trong sứ mạng loan báo Tin Mừng.” Truy cập ngày 25-09-2022, https://tgpsaigon.net/bai-viet/truyen-thong-xa-hoi-trong-su-menh-loan-bao-tin-mung-41412.
Nguyễn Văn Đệ. “Giới trẻ và truyền thông Công giáo.” Truy cập ngày 25-09-2022, https://tgpsaigon.net/bai-viet/gioi-tre-va-truyen-thong-cong-giao-38312.
Trần Cao Khải. “Thử bàn về vấn đề truyền giáo qua mạng xã hội.” Truy cập ngày 25-09-2022, http://gpquinhon.org/q/truyen-giao/thu-ban-ve-van-de-truyen-giao-qua-mang-xa-hoi-4860.html.
Trần
Mạnh Hùng, Chúa luôn hiện diện bên con, Tâm sự với các bạn trẻ về những điều
kỳ diệu trong hành trình đức tin, 248.2 TR-H
Bùi
Hoài Sơn, Phương tiện truyền thông mới và những thay đổi văn hoá xã hội ở Việt
Nam.
Vũ
Thanh Vân, Truyền thông quốc tế.
Philippe Breton & Serge Proulx, Bùng nổ truyền thông, Sự ra đời một ý thức hệ.
[1] Công đồng Vaticanô II, Sắc lệnh Ad Gentes, # 4.
[2] Nguyễn Ngọc Sơn, “Hiệu quả truyền
giáo ở Việt Nam trong những năm gần đây, Nghi vấn và giải thích,” Tài liệu tham
khảo.
[3] Nguyễn
Văn Nội, “Loan báo Tin Mừng, Hưởng ứng thư mục vụ 2003 của Hội Đồng Giám Mục Việt
Nam,” Hành trang truyền giáo
2 (2004): 9.
[4] Nguyễn Đình Diễn, “Communication,” trong Từ điển Công giáo Anh – Việt (Đồng Nai: NXB. Đồng Nai, 2014), 420.
[5] Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, Uỷ Ban
Giáo lý Đức Tin, “Truyền giáo,” trong Từ điển Công giáo, 500 mục từ (Hà
Nội: NXB. Tôn Giáo, 2011), 363.
